บทบาทหน้าที่ความรับผิดชอบ
1. กลุ่มงานปกครอง แบ่งงานภายในออกเป็น 5 ฝ่าย คือ
1.1 ฝ่ายบริหารทั่วไป มีอำนาจหน้าที่ดังนี้
(1) ดำเนินการเกี่ยวกับงานบริการทั่วไป งานธุรการ และงานสารบรรณของที่ทำการปกครองจังหวัด
(2) อำนวยการ ประสานงานและให้คำปรึกษาแนะนำในการบริหารการของที่ทำการปกครองอำเภอและกิ่งอำเภอ
(3) สนับสนุนการปฏิบัติงานของที่ทำการปกครองอำเภอ และที่ทำการปกครองกิ่งอำเภอ
(4) ดำเนินการเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลของข้าราชการกรมการปกครอง
(5) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของที่ทำการปกครองอำเภอและหน่วยงานอื่นที่ได้รับมอบหมาย
1.2 ฝ่ายบริหารงานปกครอง มีอำนาจหน้าที่ดังนี้
(1) ดำเนินการเกี่ยวกับการบริหารงานปกครองท้องที่ การบริหารงานกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน แพทย์ประจำตำบล สารวัตรกำนัน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน และคณะกรรมการหมู่บ้าน
(2) ดำเนินการทางด้านการทะเบียนและรับผิดชอบการดำเนินการตามหน้าที่ของสำนักงานทะเบียนจังหวัด และควบคุมดูแลปฏิบัติงานด้านการทะเบียนและบัตรของสำนักทะเบียนอำเภอและสำนักของชนกลุ่มน้อยและคนต่างด้าวอื่น
(3) ดำเนินการตามกฎหมายว่าด้วยสัญชาติ กฎหมายว่าด้วยคนเข้าเมืองในส่วนของบุคคลซึ่งไม่มีสัญชาติไทย กฎหมายว่าด้วยการทะเบียนราษฎร การจัดทำทะเบียนประวิติและบัตรประจำตัวในส่วนของชนกลุ่มน้อยและคนต่างด้าวอื่น
(4) ดูแลการจดทะเบียนแรงงานต่างด้าวได้รับการผ่อนผันให้อยู่ในราชอาณาจักรไทย เพื่อการทำงาน
(5) ดำเนินการสนับสนุนการเลือกตั้งทุกระดับ
(6) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของที่ทำการปกครองอำเภอและหน่วยงานอื่นที่ได้รับมอบหมาย
1.3 ฝ่ายการอนุญาตทางการปกครอง มีอำนาจหน้าที่ดังนี้
(1) ดำเนินการตามกฎหมายว่าด้วยสถานบริการ โรงแรม โรงรับจำนำ อาวุธปืน การค้าของเก่า และขายทอดตลาด การพนัน การเรี่ยไร มูลนิธิ สมาคม และกฎหมายอื่นๆ ในความรับผิดชอบของกรมการปกครองตามที่กฎหมายกำหนด
(2) ดำเนินการตามกฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน
(3) ดำเนินการตามกฎหมายว่าด้วยการบริหารองค์กรศาสนาอิสลามและกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมกิจการฮัจย์
(4) ดำเนินการเกี่ยวกับการใช้ที่ดินสาธารณะ และการแก้ปัญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐ
(5) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของที่ทำการปกครองอำเภอและหน่วยงานอื่นที่ได้รับมอบหมาย
1.4 ฝ่ายประสานแผนยุทธศาสตร์พัฒนาพื้นที่ มีอำนาจหน้าที่ดังนี้
(1) ดำเนินงานเกี่ยวกับการจัดทำแผนพัฒนาจังหวัด การส่งเสริมการจัดทำแผนพัฒนาอำเภอและการจัดทำข้อมูลเพื่อการบริการและพัฒนาพื้นที่จังหวัดแบบบูรณาการ
(2) ดำเนินการประสานแผนพัฒนาระดับต่างๆ ในพื้นที่จังหวัดกับแผนพัฒนากลุ่มจังหวัดรวมทั้ง แผนพัฒนาของหน่วยต่างๆ ที่อยู่ในพื้นที่จังหวัด
(3) ดำเนินการเกี่ยวกับปฏิบัติงานของคณะกรรมการบริหารงานจังหวัดแบบบูรณาการ (กบจ.)
(4) ดูแลรักษาระบบการสื่อสารข้อมูลของกรมการปกครอง ทั้งเครือข่ายภายใน (Intranet) และเครือข่ายภายนอก (Internet) ที่อยู่ในความรับผิดชอบของศูนย์สารสนเทศเพื่อการบริหารงานปกครอง
(5) ดำเนินการเกี่ยวกับการบันทึกและการประมวลผลข้อมูลสารสนเทศในความรับผิดชอบของกรมการปกครองเพื่อรายงานผลให้กับส่วนกลาง
(6) ดำเนินการเกี่ยวกับการปรับปรุงฐานข้อมูลสารสนเทศในความรับผิดชอบของกรมการปกครองการบูรณาการข้อมูลจากหน่วยงานต่างๆ ให้ถูกต้องและเป็นปัจจุบันเพื่อจัดทำเป็นศูนย์ข้อมูลจังหวัด
(7) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่ได้รับมอบหมาย
1.5 ฝ่ายกิจการพิเศษ มีอำนาจหน้าที่ดังนี้
(1) ดำเนินงานเกี่ยวกับงานตามนโยบายรัฐบาล รวมทั้งภารกิจของส่วนราชการอื่นที่ไม่มีหน่วยรับผิดชอบในระดับพื้นที่
(2) ดำเนินการเกี่ยวกับงานส่งเสริมและพัฒนาอาชีพตามที่ได้รับมอบหมาย
(3) สนับสนุนและประสานงานเกี่ยวกับการสงเคราะห์ช่วยเหลือราษฎรผู้ประสบภัยในจังหวัด
(4) ดำเนินการเกี่ยวกับโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ และขับเคลื่อนหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอพียงในพื้นที่
(5) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานหน่วยงานอื่นหรือที่ได้รับมอบหมาย
2. กลุ่มงานความมั่นคง แบ่งงานภายในออกเป็น 2 ฝ่าย คือ
2.1 ฝ่ายรักษาความสงบเรียบร้อย มีอำนาจหน้าที่ดังนี้
(1) ดำเนินการเกี่ยวกับการรักษาความสงบเรียบร้อย และการจัดระเบียบสังคม
(2) ดำเนินการเกี่ยวกับงานกิจการอาสารักษาดินแดน
(3) ดำเนินการเกี่ยวกับการป้องกันและปราบปรามยาเสพติดที่อยู่ในความรับผิดชอบของกรมหรือที่ได้รับมอบหมาย
(4) ปฏิบัติร่วมกับหรือการป้องกันหรือสนับสนุนการปราบปรามยาเสพติดที่อยู่ในความรับผิดชอบของกรมหรือที่มอบหมาย
2.2 ฝ่ายรักษาความมั่นคงภายใน มีอำนาจหน้าที่ดังนี้
(1) ดำเนินการเกี่ยวกับงานกิจการมวลชน
(2) ดำเนินการเกี่ยวกับงานด้านการข่าว และด้านการสื่อสาร
(3) ดำเนินการเปลี่ยนกับงานกิจการชายแดน งานกิจการผู้อพยพและชนกลุ่มน้อย
(4) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของที่ทำการปกครองอำเภอ ที่ทำการปกครองกิ่งอำเภอและหน่วยงานอื่นหรือที่ได้รับมอบหมาย
3. ฝ่ายการเงินและบัญชี มีอำนาจหน้าที่ดังนี้
(1) ดำเนินการด้านการเงิน การบัญชี
(2) จัดทำแผนการตรวจสอบด้านการคลัง การบัญชี การเงิน การพัสดุ ของกลุ่มงาน/ฝ่ายต่างๆ ของจังหวัด/ที่ทำการปกครองจังหวัด ที่ทำการปกครองอำเภอ ที่ทำการปกครองกิ่งอำเภอ และการจัดวางระบบการควบคุมภายใน
(3) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของที่ทำการปกครองอำเภอ ที่ทำการปกครองกิ่งอำเภอและหน่วยงานอื่นหรือที่ได้รับมอบหมาย
4. กลุ่มอำนวยความเป็นธรรม แบ่งแบ่งงานออกเป็น 2 ฝ่าย คือ
4.1 ฝ่ายอำนวยความเป็นธรรม มีอำนาจหน้าที่ดังนี้
(1) ดำเนินการเกี่ยวกับควบคุม กำกับ ดูแล การรายงานผลการดำเนินการของศูนย์อำนวยความเป็นธรรมอำเภอไปยังกรมการปกครอง
(2) ประสานการดำเนินงานกรณีประชาชนร้องเรียน ร้องทุกข์ ขอความเป็นธรรม
(3) แก้ไขปัญหาความเดือดร้อน และความขัดแย้งของประชาชนในพื้นที่
(4) ปฏิบัติงานเกี่ยวกับศูนย์ดำรงธรรมจังหวัดที่อยู่ในความรับผิดชอบของกรมการปกครองและสนับสนุนเกี่ยวกับศูนย์ดำรงธรรมอำเภอ
(5) ดำเนินการตามกฎหมายว่าด้วยการทวงถามหนี้
(6) ดำเนินการเกี่ยวกับการปฏิบัติงานชันสูตรพลิกศพของพนักงานฝ่ายปกครองและสนับสนุนการปฏิบัติงานชันสูตรพลิกศพของอำเภอ ตลอดจนรวบรวมผลการชันสูตรพลิกศพในเขตจังหวัดไปยังกรมการปกครอง
(7) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของที่ทำการปกครองอำเภอที่ทำการปกครองกิ่งอำเภอ และหน่วยงานอื่นหรือที่ได้รับมอบหมาย
4.2 ฝ่ายนิติการ มีอำนาจหน้าที่ดังนี้
(1) ดำเนินการเกี่ยวกับการพิจารณา วินิจฉัย เรื่องร้องร้องทุกข์และการอุทธรณ์คำสั่งเกี่ยวกับคุณสมบัติ การออกจากตำแหน่ง วินัย ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน แพทย์ประจำตำบล สารวัตรกำนัน
(2) ให้คำปรึกษาแนะนำแก่อำเภอเกี่ยวกับการเลือก การดำรงตำแหน่งของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน แพทย์ประจำตำบล สารวัตรกำนัน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน คณะกรรมการหมู่บ้านและคณะกรรมการกลางหมู่บ้าน อพป. การออกจากตำแหน่งและการดำเนินการอื่นๆ ตามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พุทธศักราช 2457 พระราชบัญญัติจัดระเบียบบริหารหมู่บ้านอาสาพัฒนาและป้องกันตนเอง พ.ศ. 2522 ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการคัดเลือกกำนัน พ.ศ. 2551 และระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการเลือกผู้ใหญ่บ้าน พ.ศ. 2551 กำหนดและเป็นอำนาจหน้าที่ของผู้ว่าราชการจังหวัดหรือนายอำเภอ
(3) ดำเนินการเกี่ยวกับการพิจารณาเรื่องร้องเรียน ร้องทุกข์ การอุทธรณ์ และการดำเนินการทางวินัยของข้าราชการ พนักงานราชการ และลูกจ้างประจำในสังกัดกรมการปกครอง
(4) ดำเนินการเกี่ยวกับการป้องกัน ปราบปราม และติดตามผลการดำเนินการทุจริตทางทะเบียนราษฎร ทะเบียนทั่วไป และทะเบียนบัตรประจำตัวประชาชน รวมถึงการสอบสวน การพิจารณา การวินิจฉัย เรื่องการทุจริตทางทะเบียน
(5) ดำเนินการเกี่ยวกับงานคดีปกครองและงานวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง
(6) ดำเนินการเกี่ยวกับความรับผิดทางละเมิด คดีล้มละลาย คดีแพ่งและคดีอาญา
(7) ดำเนินการเกี่ยวกับการสั่งไม่ฟ้องและไม่อุทธรณ์คดีในอำนาจของผู้ว่าราชการจังหวัด
(8) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของที่ทำการปกครองอำเภอ ที่ทำการปกครองกิ่งอำเภอ และหน่วยงานอื่นที่ได้รับมอบหมาย